ทำไมโดรนบ้านๆ ไม่ควรนำไปใช้ในสนามรบ: บทเรียนจากความขัดแย้งไทย-กัมพูชา

ช่วงที่ชายแดนไทย-กัมพูชาตึงเครียดกันใหม่ ๆ เราเห็นข่าวว่าฝ่ายไทยได้มีข่าวการนำโดรน DJI ไปบินลาดตระเวนด้วย ซึ่งถ้ามองในมุมคนชอบเทคโนโลยี มันก็เป็นไอเดียที่ดีนะครับ โดรนราคาไม่ถึงแสน บินได้นิ่ง ถ่ายภาพชัด แถมซื้อหาง่ายอีกต่างหาก แต่ปัญหาคือ “ของบ้านๆ” แบบนี้มันไม่ถูกออกแบบมาสำหรับสนามรบจริง ๆ

สุดท้ายก็มีผู้เชี่ยวชาญเปิดประเด็นขึ้นมาว่า โดรนพวกนี้เสี่ยงต่อการถูกฝ่ายตรงข้ามจับตำแหน่งได้แบบเรียลไทม์ แล้วถ้ารู้ตำแหน่งนักบินเมื่อไหร่ ก็เหมือนการชี้เป้าให้ยิงกลับมาหาเราเองเลยครับ

เพราะอะไรโดรนบ้านๆ ถึงอันตรายในสนามรบ?

โดรนพลเรือนอย่าง DJI ถูกออกแบบให้มีระบบ Remote ID หรือบางคนเรียก DroneID ทำหน้าที่เหมือน “ป้ายทะเบียนบินได้” โดยระบบนี้จะส่งข้อมูลระบุตัวตนของโดรน, พิกัดของตัวโดรน และพิกัดของผู้ควบคุม ออกไปแบบเรียลไทม์ ตลอดเวลาที่บิน

ที่ต้องทำแบบนี้ก็เพราะ ข้อกำหนดทางกฎหมาย ของประเทศใหญ่ ๆ เช่น

  • FAA (Federal Aviation Administration – สหรัฐฯ) บังคับว่าโดรนที่บินในพื้นที่สาธารณะต้องส่งสัญญาณ Remote ID เพื่อให้เจ้าหน้าที่สามารถตรวจสอบได้ว่าใครกำลังบินอยู่ที่ไหน ป้องกันไม่ให้มีคนเอาโดรนไปบินใกล้สนามบินหรือพื้นที่ต้องห้าม (https://www.faa.gov/uas/getting_started/remote_id)

  • EASA (European Union Aviation Safety Agency – สหภาพยุโรป) ก็มีกฎคล้ายกัน โดยบังคับใช้ Direct Remote Identification สำหรับโดรนเชิงพาณิชย์ เพื่อให้เจ้าหน้าที่ตำรวจหรือหน่วยงานความปลอดภัย สามารถระบุตัวผู้บินโดรนได้ทันทีโดยไม่ต้องมองเห็นตัวเครื่อง (https://www.easa.europa.eu/en/document-library/general-publications/remote-identification-will-become-mandatory-drones-across)

พูดง่าย ๆ คือ กฎหมายต้องการให้โดรน “โปร่งใส” ต่อสังคม จะได้จัดการเหตุฉุกเฉินหรือตรวจสอบโดรนที่บินผิดกฎหมายได้ง่ายขึ้น แต่ประเด็นสำคัญคือ ข้อมูลที่ส่งออกมานั้นเป็นสัญญาณแบบเปิด ใครที่มีเครื่องรับสัญญาณที่รองรับก็สามารถดักฟังและแสดงตำแหน่งได้ทันที ไม่ต้องแฮก ไม่ต้องเจาะระบบ เลย นี่จึงกลายเป็นจุดอ่อนใหญ่ของโดรนบ้านๆ ถ้าเอาไปบินในสนามรบ เพราะฝ่ายตรงข้ามสามารถย้อนรอยไปหาตำแหน่งผู้ควบคุมโดรนได้แบบเรียลไทม์

โดรน DJI เป็นของจีน แต่ต้องทำตามกฎ US/EU?

เหตุผลง่าย ๆ เลยคือ ตลาดใหญ่ ครับ ถ้าอยากขายโดรนในสหรัฐฯ หรือยุโรป ผู้ผลิตต้องทำตามกฎของ FAA และ EASA เช่น กำหนดให้มี Remote ID ติดมาเลย ไม่มีสิทธิ์ปิด เพราะถ้าปิดก็ขายไม่ได้ในตลาดนั้น

DJI เลยออกแบบให้โดรนทุกตัวส่งข้อมูลตามข้อกำหนดสากล ซึ่งโอเคสำหรับงานพลเรือน แต่พอเอาเข้าป่าเข้าดงจริง ๆ ข้อมูลพิกัดที่ส่งออกไปกลายเป็นจุดอ่อนทันที

อุปกรณ์ Handheld Drone Locator ทำงานยังไง?

ปัจจุบันมีอุปกรณ์ ตรวจจับโดรนและหาตำแหน่งผู้ควบคุม แบบมือถือ หรือที่บางคนเรียกว่า Handheld Drone Locator / Anti‑Drone System

  • หลักการทำงานคือใช้เสาอากาศรับสัญญาณจากระบบ Remote ID / DroneID ของโดรน

  • เมื่อรับสัญญาณได้ มันสามารถแสดงตำแหน่งทั้ง ตัวโดรน และ คนบังคับ บนแผนที่แบบเรียลไทม์

  • บางรุ่นใช้ร่วมกับระบบป้องกันโดรน (Anti‑Drone) เพื่อรบกวนสัญญาณหรือยิงขัดขวางการควบคุมได้

ในสนามรบ เครื่องมือแบบนี้ทำให้ฝ่ายตรงข้ามสามารถ รู้ตำแหน่งนักบินโดรนบ้านๆ ทันที และถ้าต้องการโจมตีก็เหมือนมี “GPS ชี้เป้า” เลยครับ และก็หาซื้อตาม Online shopping ได้ไม่ยากด้วยครับ

โดรนทางทหารมีระดับความปลอดภัยสูงกว่ามาก

โดรนทางทหารจริงๆ ถูกออกแบบมาใช้ในภารกิจที่เสี่ยง เพราะฉะนั้นมันต้อง “ผ่านการทดสอบความปลอดภัย” อย่างเข้มข้น เพื่อไม่ให้เปิดเผยข้อมูลสำคัญแบบไม่ตั้งใจ

Reference:Wikipedia General Atomics MQ-9 Reaper
Reference:Wikipedia General Atomics MQ-9 Reaper

ยกตัวอย่างโดรนทางการทหารของจริง:

  • โดรน MQ‑9 Reaper (สหรัฐฯ) ที่ใช้บินเพื่อสังหารนายพล Qasem Soleimani ในอิรัก โดยใช้การโจมตี precision strike ถล่มด้วยจรวดหลายลูก เมื่อวันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2563
  • Bayraktar TB2 (ตุรกี) โดรนขนาดกลาง-ยาว (MALE) ที่ถูกใช้อย่างแพร่หลายในซีเรีย, ยูเครน และลิเบีย โดยเน้นงานแบบ reconnaissance และ precision strike ภายใต้การควบคุมของรัฐ
  • Elbit Hermes 900 (อิสราเอล) โดรนสำหรับงานเฝ้าตรวจ-สอดแนมระยะไกล โดนติดตั้งกล้อง, เรดาร์, sensors เพื่อเก็บข้อมูลเชิงยุทธศาสตร์แบบเรียลไทม์

นี่คือบทเรียนสำคัญของการเอาเทคโนโลยีพลเรือนมาใช้ในงานทหาร อุปกรณ์ทางทหารจริง ๆ ต้อง ผ่านการทดสอบความปลอดภัย ก่อนเสมอ ว่าจะไม่หลุดข้อมูลสำคัญแบบไม่ตั้งใจ เช่น พิกัด GPS ของผู้ใช้งาน หรือสัญญาณสื่อสารที่ใครดักฟังได้ง่าย ๆ เพราะฉะนั้น การรีบเอาโดรนบ้านๆ ไปบินในสนามรบโดยไม่เข้าใจระบบข้างใน มันเสี่ยงต่อความสูญเสียแบบไม่จำเป็นเลยครับ

สุดท้ายนี้ MAYASEVEN หวังว่าความขัดแย้งชายแดนครั้งนี้จะจบลงเร็ว ๆ เพื่อลดการสูญเสียกันทั้งสองฝ่ายครับ 🙏

Previous Post
Writeup DownUnderCTF หมวด AI ทุกข้อ

Related Posts

No results found.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Fill out this field
Fill out this field
Please enter a valid email address.
You need to agree with the terms to proceed